รู้ไว้ใช่ว่า สังเกตตนเองและคนรอบตัว “ติดพนัน” อาจเป็นอาการป่วยจิตเวช
โจรปล้นบ้านยังเหลือบ้าน ไฟไหม้บ้านยังเหลือที่ดิน ติดการพนันเพียงครั้งเดียว ไม่เหลืออะไรเลย เรียกได้ว่าเป็นสำนวนที่ชี้ให้เห็นว่าการติดพนันนั้น ทำให้ผู้คนสูญเสียยิ่งกว่าโจรปล้นหรือไฟไหม้บ้าน เพราะคนที่ติดพนันส่วนใหญ่มักจะต้องการหาเงินเพื่อไปเล่นพนันต่อไปเรื่อย ๆ และวิธีหาเงินที่เร็วที่สุด คือ การขายทรัพย์สินของตนเองที่มีอยู่ ทำให้คนเหล่านั้นไม่เหลือทรัพย์สินเงินทองในที่สุด
ปัจจุบันการเล่นพนัน ไม่เพียงแค่ต้องไปเล่นที่บ่อนหรือคาสิโนเท่านั้น แต่สามารถเล่นผ่านทางออนไลน์ อย่างที่เห็นว่ามีการโฆษณาเชิญชวนตามเว็บไซต์ต่าง ๆ ทำให้เข้าถึงคนทุกเพศทุกวัยได้ง่ายขึ้น ซึ่งเป็นความน่ากลัวที่อาจทำให้หลายคนติดการพนัน จนอาจเป็นสาเหตุให้ก่อเหตุอาชญากรรมต่าง ๆ หรือมีพฤติกรรมที่ไม่ดี แต่การติดพนันอาจจะไม่ได้เป็นพฤติกรรมตามนิสัยส่วนตัว เพราะมีโรคทางจิตเวช ชื่อว่า “โรคเสพติดการพนัน (Pathological Gambling)” ที่เป็นสาเหตุให้มีอาการติดพนันได้ โดยบทความนี้ ขอพาไปทำความรู้จัก เพื่อที่จะได้สังเกตอาการของตนเองและคนรอบข้าง หากป่วยจะได้รับการรักษาได้ทันท่วงที ก่อนที่จะสายเกินไป
โรคเสพติดการพนัน (Pathological Gambling) คืออะไร
โรคเสพติดการพนัน หรือ Pathological Gambling อ่านว่า พาโธโลจิคอล แกมบลิ้ง เป็นโรคที่องค์การอนามัยโลกได้กำหนดให้เป็นความผิดปกติทางจิตชนิดหนึ่ง โดยมีพฤติกรรมเสพติดการพนัน ซึ่งไม่อาจควบคุมตนเองให้เลิกเล่นได้ มีความโหยหาอยากจะเล่นพนันตลอดเวลา ไม่สามารถยับยั้งความต้องการที่จะเล่นพนันต่อ พฤติกรรมติดพนันของโรคนี้มีความคล้ายกับพฤติกรรมย้ำคิดย้ำทำ วิธีการบำบัดรักษาจึงอาจใช้ยาลดการย้ำคิดย้ำทำในผู้ป่วยบางราย รวมถึงต้องให้ทำกิจกรรมอื่น ๆ ที่ไม่มีความเกี่ยวข้องกับการพนัน หรือทำให้นึกถึงการเล่นพนัน เช่น การเล่นหุ้น ทำกิจกรรมที่ฝึกฝนเรียนรู้เพื่อควบคุมตนเอง และกิจกรรมอื่น ๆ เช่น งานอดิเรก รวมทั้งการทำกิจกรรมร่วมกับครอบครัว
ติดพนัน มีสาเหตุมาจากอะไร
หากพูดถึงการติดพนัน ได้รู้จักคนติดพนัน หรือแม้แต่ตนเองที่อาจติดพนัน เชื่อว่าหลายคนคงมีความสงสัยว่าการติดพนันมีสาเหตุมาจากอะไร เนื่องจากการเล่นพนัน หากรู้จักยับยั้งชั่งใจ ก็เป็นกิจกรรมที่สร้างความสนุกสนานเท่านั้น แต่ทำไมการเล่นพนันจึงทำให้ผู้คนเสพติดได้ สาเหตุของการติดพนัน มีด้วยกัน 2 สาเหตุหลัก คือ
- การมีปัญหาในการควบคุมตนเอง จึงทำให้ไม่รู้จักยับยั้งชั่งใจไม่ให้ถลำลึก เล่นพนันต่อไปเรื่อย ๆ แม้ว่าจะไม่ได้เงินคืน หรือไม่ได้ต้องการความสนุกสนานจากการเล่นพนัน และเสพติดการเล่นพนันในที่สุด
- การโฆษณาชวนเชื่อและกระแสสังคม ดังจะเห็นภาพหรือวิดีโอโฆษณาให้เล่นพนันตามเว็บไซต์ต่าง ๆ มีการใช้คำให้น่าลองเล่น เช่น ลงทุนน้อยแต่ได้เงินเป็นจำนวนมาก รวมทั้งกระแสสังคมที่ทำให้เกิดความสนใจลองเล่น รวมถึงการอยู่ในกลุ่มที่มีความชุกของโรคติดการพนัน ซึ่งเป็นการอยู่ในสังคมที่มีคนติดพนันมากกว่าคนไม่ติดพนัน
แนวทางการบำบัดการติดพนัน
จากหนังสือ เสพติดพนัน – ความใหญ่โตของปัญหาและแนวทางแก้ไข โดยศูนย์ศึกษาปัญหาพนัน จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ให้ข้อมูลแนวทางการบำบัดการติดพนัน โดยเน้น 2 แนวทาง คือ การทำให้เลิกเล่นพนันสิ้นเชิง และ การทำให้ลดความเสียหายจากการเล่นพนัน ซึ่งการบำบัดจะเป็นการบำบัดควบคุมพฤติกรรมด้วยตนเอง การบำบัดด้วยการได้รับการสนับสนุนช่วยเหลือจากครอบครัวและคนใกล้ชิด และการบำบัดทางจิตวิทยาผ่านการปรึกษาพูดคุยกับผู้เชี่ยวชาญ นักจิตวิทยา นักบำบัด จิตแพทย์ แพทย์ เป็นต้น
สรุปได้ว่าการติดพนัน ไม่ว่าจะเป็นไปโดยพฤติกรรมความชอบส่วนตัว หรือ การป่วยเป็นโรคเสพติดการพนัน (Pathological Gambling) มีสาเหตุหลัก คือ การควบคุมตนเอง และ การโฆษณาชวนเชื่อ เช่น กระแสเล่นบาคาร่า เว็บตรงไม่ผ่านเอเย่นต์ กระแสสังคม มีแนวทางการรักษาที่สามารถทำได้ด้วยตนเอง การช่วยเหลือจากครอบครัวและคนใกล้ชิด รวมไปถึงการเข้ารับการรักษาทางจิตวิทยาอย่างจริงจัง